Τον τελευταίο καιρό στο μυαλό μου περιδιαβαίνουν και μηρυκάζονται, πολύ έντονα, κάποιες σκέψεις ερωτηματικοκατάληκτες (λήγουν σε ερωτηματικό).
Όπως, το πόσο ρευστά και υποκειμενικότατα, είναι όσα νομίζουμε και πιστεύουμε και γενικότερα όλη η 'φιλοσοφία της ζωής' πάνω στην οποία στηρίζει ο καθένας το "είναι" του.
Πρώτο κρατούμενο στην αριθμητική κλίμακα της σκέψης μου.
Εδώ και δύο χρόνια ένα βιβλίο του Μπουκάι που μου είχαν συστήσει, βρίσκεται δίπλα στο κρεβάτι μου, μαζί με διάφορα άλλα προς ανάγνωσιν. Ο αποσπασματικός τρόπος που διαβάζω τα βιβλία (δεν μιλώ για λογοτεχνία) δεν είναι και ο πλέον ορθόδοξος. Έτσι, έχω διαβάσει όλο το βιβλίο εκτός από το πρώτο κεφάλαιο. Σήμερα το πρωί αποφασίζω να διαβάσω κι αυτό το κεφάλαιο:
"Οι τρεις αλήθειες"
Πρώτη αλήθεια
Αυτό που είναι, είναι.
Η πραγματικότητα δεν είναι όπως με συμφέρει εμένα να είναι.
Δεν είναι όπως θα έπρεπε να είναι.
Δεν είναι όπως μου είπαν ότι θα είναι.
Δεν είναι όπως ήταν.
Η πραγματικότητα γύρω μου είναι όπως είναι.
(Χ.Μπουκάι)
Αυτά γράφει μαζί με διάφορα άλλα.
Δεύτερο κρατούμενο στην αριθμητική κλίμακα της σκέψης μου.
Μετά τον Μπουκάι ανοίγω ένα άλλο βιβλίο, πιο εσωτεριστικό και τυχαίνει να ανοίξω ακριβώς στη σελίδα με το κεφάλαιο που απαντάει για τη "νομοτέλειά" μας (να προσθέσω ότι χθες, αργά το βράδυ, έχω θέσει ερώτημα γι αυτό σε φίλο).
Τρίτο κρατούμενο στην αριθμητική κλίμακα της σκέψης μου.
Ένα και δύο και τρία τα κρατούμενα συν τοις άλλοις και κάτι συμπτώσεις και συγκυρίες χθες, ε, πόσο να αντέξει πια κι αυτή η έρμη η συνειρμική σκέψη; Εκρήγνυται σε ξαναδιατυπωμένα μέσα μου (που όμως παραμένουν αναπάντητα) ερωτήματα:
Είναι γεγονός πως όταν μας απασχολεί κάτι, συναντάμε γύρω μας διάφορα στοιχεία σχετικά με αυτό που μας απασχολεί. Τα συναντάμε όμως μόνο επειδή επικεντρωνόμαστε σε αυτό το θέμα και τα ξεχωρίζουμε από όλα τα υπόλοιπα (μόνο και μόνο επειδή μας ενδιαφέρουν) ή και υπό το καθεστώς άλλων παραμέτρων πέρα από εμάς;
Όπως π.χ. αν θέλεις να αγοράσεις ένα αυτοκίνητο συγκεκριμένης μάρκας και ξαφνικά -όλως τυχαίως- συναντάς στο δρόμο συνέχεια τέτοια αυτοκίνητα.
Που δεν είναι το -όλως τυχαίως- αλλά η επιλογή επικέντρωσης και η διαλογή των εισερχομένων πληροφοριών που κάνει ο νους μας και η προσοχή μας.
Και πριν αποφασίσουμε να αγοράσουμε αυτήν την μάρκα κυκλοφορούσαν τα συγκεκριμένα αυτοκίνητα, στον ίδιο αριθμό που κυκλοφορούν και τώρα (άντε με μερικές ασήμαντες πάνω-κάτω διακυμάνσεις του τυχαίου), μόνο που τώρα τα ξεχωρίζουμε από το ομοειδές σύνολο και τα βάζουμε πρώτα στην κλίμακα της προσοχής μας.
(Το παράδειγμα είναι ενδεικτικό, εξαιρούνται οι πραγματικοί παράμετροι απόκλισης π.χ. έξαρση αγοράς IBIZA λόγω καταπληκτικής διαφημιστικής καμπάνιας με μεγάλη απήχηση στο κοινό.)
Και άντε να δεχτώ ότι αυτή η διάκριση και εισδοχή πληροφοριών για ό,τι μας απασχολεί, γίνεται λόγω συγκέντρωσης του νου σε συγκεκριμένα στοιχεία από ό,τι προϋπάρχει απλόχερα γύρω μας και το προσπερνάμε ως αδιάφορο υπό άλλες συνθήκες (μια μεγάλη φιλοσοφική αλήθεια είναι το ότι δε βλέπουμε αλλά αναγνωρίζουμε).
Όμως πώς να εξηγήσεις τις συμπτώσεις του τυχαίου, π.χ. αυτό με τα βιβλία σήμερα;
Ιδέα δεν είχα σε τι αναφέρεται το πρώτο κεφάλαιο του Μπουκάι που είχα αφήσει αδιάβαστο.
Το δεύτερο βιβλίο που μου απαντά (με τις δικές του θεωρίες-μάλλον όχι αποδεκτές) στο ερώτημα που έθεσα μόλις χθες, είχα χρόνια να το ανοίξω. Τι με ώθησε να το κάνω σήμερα; Ποιες συγκυρίες ευοδώχησαν σε κάτι τέτοιο;
Και πόσες φορές, αυτό το "τυχαίο" δεν εξαρτάται μόνο από μας, αλλά και από ευκαιρίες ή δυνατότητες που έρχονται από άλλες πηγές, άσχετες και ανίδεες;
Πας να κάνεις μια δουλειά και ξαφνικά σου στέλνουν -χωρίς να ξέρουν τι κάνεις εσύ- μια πολύτιμη πληροφορία ή δυνατότητα βοήθειας πάνω σε αυτό που ξεκίνησες.
Κάποιος ίσως μιλήσει για το νόμο της έλξεως ή της εξέλιξης, κάποιος για το φαινόμενο της πεταλούδας, άλλος για κάτι άλλο.
Όμως, όπως το έθεσα και στην αρχή: Όποια εξήγηση και να δοθεί είναι τελείως υποκειμενική, κατά πώς συμβαδίζει με τη φιλοσοφία και τα πιστεύω του ατόμου που την υιοθετεί.
Γι αυτό προτιμώ να συνεχίσω να κρατώ αναπάντητο το ερώτημά μου, αρνούμενη να γείρω νοητικά σε οποιαδήποτε θεωρία επεξήγησης, μέχρι ευρέσεως ατράνταχτων και αδιαμφισβητούμενων αποδείξεων.
Και στο κάτω-κάτω, μπορεί και όλο αυτό το κείμενο, να μην έχει καμιά πραγματική αξία άξιας απορίας, παρά μόνο αυτή που του δίνει η εξάσκηση του μυαλού σε τρόπους σκέψης.
(Ο κόσμος βρίσκεται σε ιστορική καμπή και κυριολεκτικά καίγεται γύρω μας, για να είναι αυτά τα πρωταρχικά θέματα απασχόλησής μας.)
Καλημέρα μας!
Εικόνες: Jerzy Duda-Gracz