Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2007

Καλλιτεχνική Δημιουργία

.

"Ποια είναι η μεγαλύτερη χαρά για έναν που γεννήθηκε καλλιτέχνης –δηλαδή με τέτοια ψυχική δομή που να παραμορφώνη διαρκώς τον κόσμο, να τον συντρίβη μέσα του και να τον ανασκευάζη όπως αυτός και μόνο κρίνει, θέλει;
Που διαρκώς το πνεύμα του, μεταξύ των όντων, των πραγμάτων, συλλαμβάνει σχέσεις αισθητικές –κίνητρο παντοδύναμο της δημιουργικής διαδικασίας.
Που με τους αυθεντικότερους χυμούς του πάθους τού μουσικοπλαστικού επιτελεί συνοπτική μορφή κι ανεπτυγμένη επεξεργασίας.
Η δημιουργία του είναι η μεγαλύτερη πνευματική ηδονή.

Αν –ζητώντας να "ζήση" όπως οι άλλοι– λιποτακτήση απ' τον μορφικόν αγώνα και τον άθλο, θα αισθάνεται πάντα ανικανοποίητος, γεμάτος τύψεις.
Γιατί, σε κάθε βήμα του, η υπόστασή του θα συσσωρεύη ουσίες καινούργιες, που εναγώνια θα ζητούν την έκφρασή τους. Αναπόδραστα τελείως, ύψιστη αγαλλίαση ενός τέτοιου ανθρώπου είναι η τεχνική διεργασία, η εργασία η λαξευτική της Τέχνης.
Τότε μόνον, όταν αφοσιωθή ολοκληρωτικά σ' αυτήν, θα ζήση (ο θεία καταδικασμένος) τις ασύγκριτες στιγμές που άμεσα η ζωή δεν προώρισται ποτέ να του προσφέρη.

Η διηνεκής διαδικασία προς ανάταση είναι που δονεί την ύπαρξη από καλλιτεχνική παραφορά…

Ένα πραγματικό έργο τέχνης είναι ένα σχήμα, είναι μια μορφή που –πλούσια από χυμούς ζωής- αχτινοβολεί ευφορία, "ευθυμία", πρόκληση πνευματική.

Του καλλιτέχνη είναι το πνεύμα ασύγκριτο όργανο, νότα σκληρότατη διατρητικής, οξύτατης διείσδυσης, για την αρμονική –την χαλεπά, ευφορώτατα αρμονική- επεξεργασία και των πιο ακατέργαστων όγκων βιωμάτων…

Ο καλλιτέχνης, χάρη στην εξαντλητικήν ανάπτυξη όλων των δυνατοτήτων οποιασδήποτε περιοχής του Πραγματικού, καθίσταται ικανός να υψωθή προς την πιο ακραιφνή σφαίρα πνευματικής ζωής και ουσίας.

Και αυτό επειδή οποιαδήποτε περιοχή, οποιοδήποτε σημείο του Υπαρκτού, έχει δεχθή ανέκαθεν τους τύπους των ήλων της Θεότητος.
Ο αισθητός κόσμος ολόκληρος διασχίζεται πέρα ως πέρα από τον νοητό, ο χρόνος απ' την αιωνιότητα.

Ένα ασφαλές κριτήριο για την αξία ενός καλλιτεχνικού έργου, είναι η ευεξία της αισιόδοξης ανάτασης, το ρίγος.
Σε διαρρέουν σκέψεις θαυμαστές, στοχασμοί αισθητικοί μεστοί από ρώμη, μια συρροή χροιών κι αισθήσεων – που προκαλεί το σκίρτημα, ο μύχιος κραδασμός της μαγικής Ουσίας…"(Αποσπάσματα από το βιβλίο: "Στοχαστικά Σχήματα Αισθητικής" του Νικ. Μπουσουλα. Καθηγ. Φιλοσοφ. Σχολής Α.Π.Θ.)


Αναρωτιέμαι γιατί η δημιουργία και κυρίως η καλλιτεχνική δημιουργία, μας γεμίζει με τόση ικανοποίηση.
(Και δεν εννοώ την φτηνή προβολή για το θεαθήναι.)
Μήπως όχι γιατί επικοινωνούμε με τον εαυτό μας ("καταθέτουμε την ψυχή μας" - με λόγια του συρμού).
Ούτε γιατί μπορούμε να εκφράσουμε τον κόσμο μας και να τον κοινωνήσουμε με τους άλλους.

Μήπως επειδή η δημιουργία, κατά βάθος, είναι μια δήλωση της ύπαρξής μας;
Είναι ένα ισχυρό μήνυμα-μνημείο ζωής ενάντια στον θάνατο.
Μήπως, επειδή όταν δημιουργούμε υπάρχουμε;
Επειδή εκδηλώνουμε τη ζωή κόντρα στην απωθημένη γνώση του θανάτου μας.
Επειδή μ' αυτόν τον τρόπο εκ-δηλώνουμε (φωνάζουμε) στον εαυτό μας και στον κόσμο ότι ζούμε.

Ο κόσμος μας ξεκίνησε μέσω της δημιουργίας.
Μήπως κρύβει κάτι περισσότερο η μικρή δική μας απομίμηση της δημιουργίας;
Μήπως για μας δεν είναι μόνο ένα σύμβολο εκδήλωσης της ζωής αλλά και κάποιου είδους κυριαρχία επί της ζωής;
Κάτι από το ομοιωθήναι τω Θεώ;
Μήπως εκείνη τη στιγμή γεμίζουμε ικανοποίηση επειδή είμαστε οι κυρίαρχοι της φύσης, του κόσμου, που μπορούμε να τον πάρουμε στα χέρια μας, να τον αναπλάσουμε και να τον εκφράσουμε όπως θέλουμε;
Επειδή, κατά βάθος, γινόμαστε δημιουργοί παρά τω Δημιουργώ;

Για να προχωρήσω περισσότερο…
Μήπως όμως αποτελεί ένα είδος ύβρεως αυτό;
Ένα είδος προπατορικού αμαρτήματος;
Έναν πύργο της Βαβέλ;


Ή μήπως είναι ένα σημάδι δυνατοτήτων, εξέλιξης και υπέρβασης;
Ένα ορατό σημείο ένωσης του θείου με το ανθρώπινο;

Μήπως η ευεξία προέρχεται όχι από το δημιούργημα αλλά από αυτήν την ένωση;

Ή πριν προχωρήσουμε τόσο θα έπρεπε να διαχωρίσουμε πρώτα το είδος της δημιουργίας μας και τα κίνητρά του;
Μήπως το αν τελικά αποτελεί ύβρη ή όχι, εξαρτάται από τον κάθε καλλιτέχνη;

Νομίζω ότι είμαστε πολύ μικροί -όσο μεγάλο κι αν είναι το είδος της καλλιτεχνικής δημιουργίας μας- για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια τέτοιου είδους ύβρη.


Όσο για τα υποκειμενικά αισθήματα έπαρσης, ανωτερότητας, επίγνωσης κ.λ.π. του κάθε "μικροδημιουργού", αυτά ανήκουν σε άλλο πεδίο κριτικής αναφοράς.

.

3 σχόλια:

homelessMontresor είπε...

Όχι δεν είναι ύβρη η δημιουργία, αλλιώς δεν θα είχαμε την δυνατότητα να δημιουργούμε.
Ποιό είναι το εσωτερικό κίνητρο της δημιουργίας τέχνης;
Νομίζω οτι δεν είναι ενα, αλλά διαφορετικό για τον καθένα.
Ας πούμε η ένωση με το Θείο- αναλόγως βέβαια πως το ορίζεις, ίσως το εννοείς με μια ευρύτερη έννοια- δεν είναι στόχος κάθε καλλιτέχνη, καθότι υπάρχουν και άθεοι δημιουργοί. Σχήμα οξύμωρο θα μου πείς γιατί πως γίνεται να δημιουργείς και να μην πιστευείς στο Θεό; Δεν ξέρω.
Τέλος πως εξηγείς οτι υπάρχουν καλλιτέχνες που δημιουργούν μόνο για τον εαυτό τους και αποφεύγουν να δείξουν τα έργα τους στον κόσμο; Θέλουν να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη τους μονάχα στον εαυτό τους; Είναι μια προσωπική μάχη με το θάνατο;
Ωχού! Με γέμισεις με ερωτήσεις, παρά με απαντήσεις!

Leon / σουταχαπει είπε...

Καλημέρα!

Εργαστήρι Δημιουργικής Έκφρασης και Γραφής είπε...

Σοφό μου Μοντρεσοράκι...
ακόμη κι ένας άθεος αισθάνεται την θεϊκή χαρά της δημιουργίας
(εξ άλλου, έτσι έχουμε ορίσει τον Θεό: Ως δημιουργό μας, άρα ανώτερο από μας, τα δημιουργήματά του)
Όσο για τους μονήρεις καλλιτέχνες, η επιβεβαίωσή τους προέρχεται μόνο από τα δημιουργήματά τους, που είναι και πιο πραγματική από την πλασματική και εύκολα καθοδηγούμενη και μεταβαλλόμενη "κοινή" γνώμη.

Καλημέρα (έστω και καθυστερημένα) Leon