... Έρημη και Ισχυρή;

.
Έχει μέρες τώρα που «έπεσε» στα χέρια μου το βιβλίο «Έζησα έρημος και ισχυρός» του Δ. Αλικάκου για τον Λιαντίνη.
Είχα διαβάσει παλιά την Γκέμμα, αλλά άλλο είναι οι προσωπικές στιγμές κάποιου.
Σχεδόν κάθε του σελίδα του και δάκρυα, για το ανάστημα του ανθρώπου.
(Είμαι ευσυγκίνητη, ναι - ιδίως όταν κάτι φτάνει στη βαθειά δίψα της ψυχής μου για το απλό και το καθάριο).Επόμενο ήταν, σχεδόν κάθε βράδυ από τότε, να υπάρχουν «αναφορές» στον ύπνο μου για τον Λιαντίνη ή να ξεπετάγεται αόριστα κάπου το όνομα Λου.
[Η προσωπικότητα της Λου και σε σχέση με το «Όταν έκλαψε ο Νίτσε» που πάλι διάβασα πρόσφατα. - Λου, ήταν η μοιραία γυναίκα που είχε σχέσεις με τον Φρόιντ, τον Ρίλκε και απέρριψε την πρόταση γάμου του Νίτσε. Λου, έλεγε κι ο Λιαντίνης τη σύ-ζυγό του (το ‘σύζυγος’ δεν το διάλεξα τυχαία σαν προσδιορισμό ιδιότητας.]
Δεν σας κρύβω ότι θαυμάζω και ζηλεύω ταυτόχρονα την πρώιμη ωριμότητά του.
Συνέχεια κάνω συγκρίσεις με το χαμένο ασχημάτιστο και μπερδεμένο μου εαυτό στα δικά του χρόνια.
Αχ, γιατί να μην ήμουν έτσι κι εγώ;
Γιατί να χάσω τόσα χρόνια συνειδητοποίησης;
Άμα ξαναγινόμουν μικρή και με ρωτούσαν τι θέλεις να γίνεις άμα μεγαλώσεις, «Λιαντίνης» θα ‘λεγα.
Μα, μήπως και τώρα μικρή δεν είμαι;
Όχι με εξωτερικά μεγέθη όμως. Με μέτρο το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής.
Κι αν δεν ήμουν έτσι, γιατί να μην προσπαθήσω τώρα να μοιάσω -έστω και λίγο- σ’ αυτό το λεβέντικο πνεύμα, που η ανάγνωση της ζωής του μου δίνει κουράγιο για τον δύσκολο δρόμο που τράβηξα;

Πολλές οι φράσεις του που θα ‘θελα να κρατήσω στη θύμησή μου.
Μια από αυτές -που ίσως προσπεράσει κάποιος- όταν έγραφε στον αδερφό του γύρω στις 12 τα μεσάνυχτα και του ‘λεγε ότι το φεγγάρι ασημώνει τα φύλλα της μουριάς τους.
Το μεγαλείο της απλότητας. Μια σκηνή που μπορείς να την ανασάνεις σα να είναι μπροστά σου. Η ποίηση σαν βίωμα κι όχι νεκρές λέξεις για προβολή.

Α, ρε Λιαντίνη!
Μπορεί να μη σε γνώρισα όσο ζούσες, αλλά με μάγεψαν τα βήματά σου σ’ αυτή τη ζωή.
Αν τυχόν και μ’ ακούς από κει που είσαι, ρίξε και προς τα εδώ καμιά λεβέντικη δέηση να μη χαθώ σε τούτο το φτηνιάρικο ξεπουλημένο κόσμο του φαίνεσθαι και του κατέχειν!
.
.

Ασκήσεις Πραγματικότητας

Οι Επικούριοι θεωρούσαν ότι οι αισθήσεις είναι το μόνο μέσον που έχουμε για να αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα και δεν είναι ψευδείς όπως ισχυρίζονται άλλες φιλοσοφίες.

Ο τρόπος που τις επεξεργαζόμαστε εσωτερικά είναι που αλλοιώνει το εξωτερικό αποτέλεσμα που λαμβάνουμε από αυτές.


Αργότερα ο Καντ έφερε την επανάσταση λέγοντας ότι ποτέ δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε την πραγματικότητα που υπάρχει έξω από μας, γιατί βρίσκεται έξω από τα όρια κατανόησής μας, λόγω των περιορισμών των ερεθισμάτων μέσω των αισθήσεων και της περιορισμένης αντίληψης μας.

Ο Σοπενάουερ πρέσβευε ότι μπορούμε να καταλάβουμε την πραγματικότητα γιατί ο Καντ παρέλειψε την γνώση που μπορούμε να πάρουμε όχι από εξωτερικά ερεθίσματα αλλά από μέσα, από τον ίδιο μας τον εαυτό και την αυτοπαρατήρησή μας.

Ο Νίτσε προχώρησε με τον υπεράνθρωπο, που μπορεί να φτάσει στην υπέρβαση και να ξεπεράσει τα πάντα, αρκεί να το κατανοήσει και να το θελήσει.
.
.
Ας δούμε μερικές αποχρώσεις που δίνουμε στα ίδια στοιχεία πραγματικότητας:

1. Περπατάμε πάνω σε μια λεπτή σανίδα. Πρώτα κάτω στο έδαφος και μετά σε κάποιο ύψος.
Στην πρώτη περίπτωση αισθανόμαστε ασφαλείς και περπατάμε με άνεση.
Στη δεύτερη περίπτωση, εισέρχεται το στοιχείο του φόβου και τρέμουμε στο κάθε μας βήμα.

Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε τις ίδιες δυνατότητες ισορροπίας, πάνω στο ίδιο πλάτος και μήκος σανίδας.
Μόνο που αφήνουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα μας να αλλοιώσουν το αποτέλεσμα.

2. Είμαστε 100 κιλά
Θετική απόχρωση: Ήμασταν 180 και μετά από επίπονες προσπάθειες καταφέραμε να χάσουμε 80 ολόκληρα κιλά. Είμαστε περιχαρείς που είμαστε 100.
Αρνητική απόχρωση. Ήμασταν 50 και γίναμε 100. Θλίψη και στεναχώρια.

Και στις δύο περιπτώσεις η πραγματικότητα είναι πως είμαστε 100 κιλά.
Οι εμπειρίες του παρελθόντος και οι προσδοκίες για το μέλλον αλλοιώνουν τον τρόπο που βλέπουμε το παρόν

3. Διψάμε και πεινάμε.
Στην πρώτη περίπτωση είμαστε κοντά στο σπίτι μας ή σε κάποιο πολιτισμένο μέρος.
Στη δεύτερη είμαστε χαμένοι σε μια έρημο.

Και στις δύο περιπτώσεις αισθανόμαστε τις ίδιες ανάγκες, μόνο που στην πρώτη η γνώση του άμεσου μέλλοντος μάς καθησυχάζει και μας δίνει αίσθημα ασφαλείας, ενώ στην δεύτερη η αβεβαιότητα μας προκαλεί πανικό.

4. Βρέχει.
Στην πρώτη περίπτωση βρέχει και σήμερα μετά από 10 μέρες συνεχόμενης βροχής.
Στην δεύτερη περίπτωση βρέχει μετά από 3 μήνες ξηρασίας.

Στην δεύτερη περίπτωση χαιρόμαστε ενώ στην πρώτη τα βάζουμε με θεούς και δαίμονες. Και στις δύο περιπτώσεις όμως είναι μια μέρα που βρέχει.
Αν γεννιόταν ένα μωρό εκείνη τη μέρα με όλες του τις νοητικές λειτουργίες αναπτυγμένες δεν θα αισθανόταν οργή ή χαρά επειδή βρέχει. Θα παρατηρούσε το φαινόμενο.


(Αυτό μου θύμισε τον Γκαάρντερ που επαναλαμβάνει πως πρέπει να βλέπουμε και να παρατηρούμε τον κόσμο γύρω μας σα να τον βλέπαμε για πρώτη-πρώτη φορά με τη ματιά ενός παιδιού. Τότε θα πάρει την πραγματική θαυμαστή διάστασή του μέσα μας)

Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα για την αλλοίωση της πραγματικότητας και την προσαρμογή της στα δικά μας μέτρα.
Ανέφερα παραδείγματα μόνο από τις εναλλακτικές προσωπικές αλλοιώσεις ενός ατόμου.
Μπορεί να συμβαίνει το ίδιο πράγμα σε πολλά άτομα και το κάθε ένα από αυτά να το εκλαμβάνει αλλιώς. (Επομένως και να αντιδρά αλλιώς)

Θα μπορούσε άραγε κάποιος που αντιλαμβάνεται αυτά τα όρια της προσωπικής του πραγματικότητας, να βρει έναν τρόπο να τα ξεπεράσει;
Θα μπορούσε να μην τρακάρει με χίλια πάνω στον τοίχο του «είναι» του καθώς θα ψάχνει διέξοδο;
Θα μπορούσε ποτέ να αντιληφθεί το είδος της πρωταρχικής και αναλλοίωτης πραγματικότητας που λέει ο Καντ ότι δεν θα μπορέσει ποτέ να φτάσει;
Κι αν η δομή των εγκεφαλικών κυττάρων μας δεν αντέχει μια τέτοια γνώση, μήπως υπάρχει κάποιος άλλος τρόπος;

Μωρία η σοφία, τον Θεό με την καρδιά τον γνωρίζεις, λέει ο Χριστιανισμός.
Μήπως εκεί βρίσκεται το μυστικό;


Στο να αφεθείς (έξω από τις μικρότητές σου) και να γίνεις ένα με το ανώτερο;
Να υψωθείς όχι λόγω δυνατοτήτων αλλά ‘κατά χάριν’ λόγω της ένωσης;
Όχι μέσω νοητικών δυνατοτήτων αλλά μέσω της καρδιάς.

Καρδιά=αγάπη
Όχι όμως της ανθρώπινης αγάπης, αλλά της συμπαντικής.
Της αρμονίας και της συνοχής των πραγμάτων.

Να, λοιπόν οι αισθήσεις των Επικούρειων (και οι αλλοιώσεις μας),
η μη προσβάσιμη πραγματικότητα του Καντ (λόγω δυνατοτήτων),
η εσωτερική μας διεργασία του Σοπενάουερ (που καταλήγει στην αγάπη)
και η υπέρβαση μας του Νίτσε (λόγω της ένωσης με το συμπαντικό).

Πώς τα κατάφερα και τα σύνδεσα όλα, ε;

.
.

Εντροπία Ύλης-Ψυχής

Σκεφτόμουνα πως η ύλη τείνει να έχει στατική μορφή με αποτέλεσμα να ρέπει πάντα προς τη θέση που της εξασφαλίζει την αδράνεια.
Όλα υπόκεινται στην εντροπία του σύμπαντος.
Ίσως γι αυτό υπάρχει η κομφορμιστική τάση των ανθρώπων για κάθε είδους βόλεμα.
Είναι ίδιον γνώρισμα της υλικής μας υπόστασης.

Αν η αδράνεια είναι για την ύλη μας το βόλεμά της, τότε, μήπως για το πνεύμα και την ψυχή μας η ροπή προς την αδράνεια εκφράζεται με αυτό που λέμε ευδαιμονία;

Πώς ξεκίνησαν αυτές οι σκέψεις:
Αν η φιλοσοφία είναι πνευματική ανάγκη, το μορφίνωμα της οδύνης του ζην, θα υπήρχε άραγε προβληματισμός σε μια κατάσταση μακαριότητας;

Αυτό απαντάει και σε προηγούμενες σκέψεις μου περί πόνου και μάθησης τις οποίες παραθέτω πιο κάτω.(Η απάντηση: Δεν επιζητάμε την εξέλιξη και την μάθηση μέσω του "πόνου", λόγω της φυσικής τάσης μας για αδράνεια που είναι η κατάσταση της μακαριότητας.)
Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε πως: αν η τάση για αδράνεια δεν ισχύει μόνο για την χονδροειδή ύλη αλλά επεκτείνεται και στο πνεύμα και την ψυχή, τότε εκφράζεται μέσω της μακαριότητας και της ευδαιμονίας που εικάζεται ότι είναι ο τελικός προορισμός μας.

Αν μια υλική έκρηξη προκάλεσε το σύμπαν το οποίο -παρ' όλο που μεγαλώνει- τείνει να επιστρέψει στην αρχική του κατάσταση, τι αποκλείει να έχει συμβεί το ίδιο και με την ψυχή μας;
Η προπατορική μας πτώση ίσως να ήταν άλλη μια έκρηξη κάποιου είδους άϋλης (για το μέτρο της αντίληψής μας) δημιουργίας.
Έτσι, τώρα υπάρχει η ροπή προς την πρότερη ευδαίμονα αδρανή κατάστασή μας ή όπως λέγεται με άλλο όνομα... "Παράδεισος" ( ή "Χώρα των Μακάρων", με πιο κυριολεκτική έννοια στην αρχαία Ελλάδα).
(Και στην ανατολή όμως, η απουσία κάθε σκέψης και κάθε προβληματισμού -μέσω του διαλογισμού- σε οδηγεί στην επιθυμητή κατάσταση νιρβάνα.).
(Και
.Κι άλλες φορές μου έχει συμβεί, οι απαντήσεις στα ερωτήματά μου να έρχονται μετά από χρόνια.
Τόσα όσα χρειάζονται για να ωριμάσει περισσότερο η σκέψη και η κατανόησή μου.


Το παρακάτω το 'γραψα στις: 3/10/02..

 Δεν μου πάει το χρώμα της χαράς. Με ξεθωριάζει. Με κάνει να φαίνομαι άχρωμη. Μου προσδίδει ελαφρότητα και όχι την βαριά εικόνα που θέλω να σκέφτομαι για τον εαυτό μου. Τότε γιατί αναλώνω τις σκέψεις μου στην προσδοκία της; Γιατί χάνω την πορεία περιμένοντας το τέρμα;

Γιατί ψάχνουμε την χαρά, την ευτυχία αφού μας προσφέρουν κάτι πρόσκαιρο; Ποια βαθιά κίνητρα μας κάνουν να αποφεύγουμε τον πόνο; Αυτογενή ένστικτα;
Αφού υποφέρω=παιδεύομαι=μαθαίνω, γιατί να μην μας ικανοποιεί κάτι τέτοιο;
Γιατί όσοι αρέσκονται στον πόνο να υπάγονται στην διαστροφή του μαζοχισμού και του σαδισμού; Ποια δομή μέσα στα κύτταρα μου αποστρέφεται τον πόνο, άρα την μάθηση; Γιατί να μην έχω γεννηθεί να τον επιζητώ, άρα να προοδεύω;

Ζητούμενο: Γενεσιουργικά αίτια αποστροφής του πόνου.
Γενεσιουργικά αίτια αναζήτησης της χαράς.
Ρωτούμενο: Μήπως κάποια αταβιστική μνήμη ευτυχίας του 'πριν';
Μήπως κάποια προπτωτική της αποτύπωση στα γονίδια;
Απα…τούμενο: Ίσως.
Ξαναρωτούμενο: Άρα ο άνθρωπος έχει χαραγμένο μέσα του το ευχάριστο, άρα το καλό; Γεννιέται "εν δυνάμει" καλός, βάζοντας τέλος στις φιλοσοφικές απορίες του προηγούμενου αιώνα;
Μήπως είναι λάθος η συσχέτιση της ευχαρίστησης-καλού; Της αναζήτησης της ευτυχίας - με το "εν δυνάμει καλός";
Επειδή, για την απόκτησή της ή την αυταπάτη της απόκτησής της ο άνθρωπος είναι μεν καλός για τον εαυτό του, γίνεται κακός δε για τους άλλους! Μήπως υπάρχει κάποιος μυστικός συνειρμός συσχέτισης και αιτιότητας που μου διαφεύγει;

Συμπεράσματα: Αναζητώντας την ευτυχία (μέσω της εμφυτευμένης στα κύτταρά μας αταβιστικής ανάμνησης της από τον πρότερο κόσμο του πνεύματος), γινόμαστε (για τον έξω κόσμο) κακοί!
Νόμος του σύμπαντος; Νόμος των αντιθέσεων για εξισορρόπηση; Ή μια έξυπνη αιτία του να προκαλούμε και να λαμβάνουμε πόνο, άρα και να προχωράμε ακούσια προς την εξέλιξη;
Θα μπορούσε να είναι αντίθετα;
Να αναζητούσαμε την κατάσταση του πόνου και να ζούσαμε ευτυχισμένοι, μακάριοι και επομένως χωρίς εξέλιξη, άρα θα επιστρέφαμε στον πόνο (σαν αρχική κατάσταση αυτή τη φορά).
Για όλα αυτά όμως παίρνω σαν δεδομένο πως πόνος=εξέλιξη, μακαριότης=στασιμότητα.

Αν υπήρχαν άνθρωποι που ήρθαν από τον "Παράδεισο" θα ήταν δυστυχισμένοι εδώ, ενώ αντίθετα αυτοί που θα είχαν έρθει από την "Κόλαση", θα ήταν ευτυχισμένοι…

Μήπως για αυτό οι καλοί υποφέρουν και οι κακοί ευδαιμονούν σ' αυτόν τον κόσμο;
Σχήμα πρωθύστερο; (Για την μελλοντική τους κατάληξη)…