Σπύρος Παπαλουκάς-Τέχνη: το θαύμα του ανθρώπου

"Ογδόντα τέσσερα χρόνια έχουν περάσει από την πρώτη ατομική έκθεση του Σπύρου Παπαλουκά στη Θεσσαλονίκη, στο Λευκό Πύργο (1924), και τώρα “επιστρέφει” στην πόλη μέσα από μία μεγάλη αναδρομική έκθεση στο πλαίσιο των 43ων Δημητρίων."
(Εφημερίδα Μακεδονία)

Μέσα στα τρεξίματά μου πέρασα σήμερα τυχαία από το Κέντρο Πολιτισμού στην Τούμπα, είδα τη γιγαντοαφίσα για τον Σπύρο Παπαλουκά, είδα και "φως" και μπήκα.
Είχαν εγκαίνια και ακόμα μάζευαν το κέτερινγκ όταν έφτασα. Ρώτησα αν μπορώ να μπω, αλλά ο χρόνος ήταν περιορισμένος. "Εν τάχει", όπως υποσχέθηκα στην ευγενική κοπέλα που επέβλεπε το χώρο, έριξα μια ματιά στην έκθεση.


Τα έργα ανήκουν στη συλλογή του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη, δώρο της κόρης του ζωγράφου Μίνας.

Κάποια έργα του Παπαλουκά αισθανόμουν ότι είχαν ιδιαίτερους κώδικες στον τρόπο της επιλογής των χρωμάτων, αλλά δεν είχα τον χρόνο να μείνω να τα επεξεργαστώ. Σα να περιείχαν προβληματισμούς ή κάποιο βάθος που δεν έπιανα η πτωχή.

Ερωτεύτηκα δε δύο από τα γνωστά έργα του με την πρώτη ματιά, γιατί άλλο να τα βλέπεις σε φωτογραφίες κι άλλο να σου μιλούν μπροστά στα μάτια σου. Νομίζω ότι άμα ήμουν πλούσια θα γινόμουν συλλέκτρια έργων τέχνης. Είναι η δεύτερη αδυναμία μου μετά τα βιβλία.

Μια και μου περίσσευαν λίγα λεπτάκια ακόμα, έριξα μια γρήγορη ματιά και στα υπόλοιπα έργα τέχνης της συλλογής του Κέντρου Πολιτισμού. Κάποια από αυτά ήθελα τόσο πολύ να μπορούσα να τα αποκτήσω ενώ κάποια άλλα με άφησαν αδιάφορη.

Ε, όσο να πεις κάποια από τα ελάχιστα γλυπτά δεν γλίτωσαν από το άγγιγμά μου. Νομίζω ότι τα αισθάνομαι καλύτερα με την αφή. (Αγγίζω το σχήμα που σμίλεψε ο καλλιτέχνης για να μου μεταδώσει κάτι από αυτό που θέλησε να εκφράσει.)

Ίσως να ήταν η γρήγορη ματιά, ίσως και η δική μου προβολή πάνω στα έργα, όμως
1. Κάποια τα αισθάνθηκα να περιέχουν κάτι από τον καλλιτέχνη, ένα κομμάτι του εαυτού του και μου φάνηκαν υπέροχα.
2. Κάποια άλλα είχαν μεν κομμάτι του καλλιτέχνη αλλά δεν είχαν καλή τεχνική και μου φάνηκαν μέτρια.

3. Κάποια άλλα είχαν καλή τεχνική αλλά μέσα από αυτά δεν έβγαινε κάτι από τον καλλιτέχνη αλλά ένα μεγάλο "εγώ" ή αλλιώς "κοιτάξτε τι μπορώ να κάνω" ή "ΕΓΩ είμαι καλλιτέχνης κι αυτό είναι το έργο μου-θαυμάστε με" και διάφορα τέτοια αρνητικά και υπερφίαλα αισθήματα.
4. Κάποια ήταν και μέτριας τεχνικής και μέτριας εσωτερικότητας.
5. Και μόνο ένα -ευτυχώς- μου φάνηκε παντελώς κενό και άτεχνο, παρ' όλη τη δουλειά και την πολυπλοκότητα που προσπάθησε να βάλει ο/η καλλιτέχνης/-ις. Μια απλή "κατασκευή" με καμιά εσωτερικότητα.

Κι όλα αυτά σε ένα τέταρτο με είκοσι λεπτά περίπου!
Πλησίασα στον ασπροστρωμένο μπουφέ έξω από το Κέντρο Πολιτισμού, ζήτησα ένα ποτήρι νερό από τον σερβιτόρο, το ήπια μονορούφι κι όρμησα ξανά στα τρεξίματα μου.
Είχα αργήσει και έπρεπε να τρέξω για να προλάβω, αλλά μου άρεσε αυτή η παράκαμψη.

Πληροφορίες για το Ίδρυμα Θεοχαράκη.
Κάποια έργα και κείμενα για τον Σπύρο Παπαλουκά.
Πληροφορίες για την Έκθεση και βιογραφικό του.

(Σημείωση: Όλα τα έργα της ανάρτησης είναι του Σπύρου Παπαλουκά)
-